दिवाळी हा दिव्यांचा सण आहे तितकाच स्वादिष्ट पदार्थाचाही आहे. दिवाळीपासून भाऊदूज, धनत्रयोदशी आणि छठपूजेपर्यंत खाण्याची प्रक्रिया अशीच सुरू असते. भरपूर मिठाई, पदार्थ आणि विविध प्रकारचे स्नॅक्स घरी तयार केले जातात. आपला कोणताही सण मिठाईशिवाय पूर्ण होत नाही. विशेषतः दिवाळी (दिवाळी 2023) आणि भाई दूज. हे दोन्ही सण फक्त मिठाईचे आहेत.
या सणांमध्ये बहुतांश लोक बाजारातून मिठाई आणतात. बहुतांश मिठाई माव्यापासून बनवल्या जातात, मात्र सणासुदीच्या काळात भेसळयुक्त मावा मुबलक प्रमाणात उपलब्ध होतो. मिठाईला जास्त मागणी असल्याने भेसळयुक्त मावा मिठाई विकली जात आहे. ज्याचा आरोग्यावर वाईट परिणाम होतो. अशा परिस्थितीत बनावट मावा कोणत्या गोष्टींवरून बनवला जातो आणि तो आरोग्यासाठी किती हानिकारक आहे हे जाणून घेऊया…
नकली माव्यात काय मिसळले जाते
1. बनावट माव्यामध्ये कमी दर्जाची दूध पावडर, टॅल्कम पावडर, चुना, खडू आणि पांढरे रसायने यासारख्या धोकादायक गोष्टींची भेसळ केली जाते.
2. नकली मावा बनवण्यासाठी युरिया, डिटर्जंट पावडर आणि निकृष्ट दर्जाचे भाजी तूप दुधात मिसळले जाते.
3. सिंथेटिक दूध तयार करण्यासाठी मावा वॉशिंग पावडर, शुद्ध तेल, पाणी आणि शुद्ध दूध मिसळून तयार केले जाते.
4. काही ठिकाणी रताळे, मैदा किंवा बटाटा देखील माव्यामध्ये जोडला जातो. माव्याचे वजन वाढवण्यासाठी बटाटा आणि स्टार्चही टाकला जातो.
वाईट मिठाईपासून आपल्या आरोग्याचे रक्षण कसे करावे
रंगीबेरंगी मिठाई खाणे टाळा. त्यात सिंथेटिक रंग वापरले जातात.
नेहमी नामांकित दुकानातूनच मावा किंवा मिठाई घेण्याचा प्रयत्न करा.
मावा दोन दिवसांपेक्षा जुना असेल तर अजिबात खरेदी करू नये.
नकली मावा कसा ओळखायचा
1. माव्यात थोडी साखर मिसळून गरम करा. जर ते पाणी सोडू लागले तर याचा अर्थ मावा बनावट आहे.
2. अंगठ्याच्या नखेवर मावा चोळल्याने तुपाचा वास येत नसेल तर तो खोटा आहे.
3. खव्याचे गोळे बनवल्यानंतर ते फुटायला लागले तर समजून घ्या की मावा भेसळ आहे.
4. खरा मावा तोंडाला चिकटत नाही, तर नकली मावा तोंडाला चिकटतो.
5. खरा मावा खाल्ल्याने तोंडाला कच्च्या दुधासारखी चव येते.
6. दोन ग्रॅम मावा 5 मिली गरम पाण्यात विरघळवून थंड होऊ द्या. यानंतर त्यामध्ये टिंचर आयोडीन घाला. बनावट खव्याचा रंग निळा होईल.